Iqaluit, Nunavut (Qiqailruq 4, 2025) – Nunavut Hivuliqtia P.J. Akeeagok ukualu Nunavut Tunngavik Inc. (NTI) Angijuqaanga Jeremy Tunraluk uqaqtait inmi uqautiginikkut hivuliujukhat kanadami-havautikkut igluqpangnik uqautigijaangani Ukiuqtaqtumi Kavamakkut Atanniqtuidjutikkut Munaridjutinunlu ihariagijaujut hamani Nunavunmi.
“Nunavut nangiqatigijait atautimut aalat aviktuqhimajut aviktungniillu pidjutigiblugit qujaginaq irhitaarutit Kanadap ataniqtuidjutinun munaridjutinunlu,” uqaqtuq Premier Akeeagok. “Ilihimajugut hunat qajangnautiqaliqtut Kanadami Ukiuqtaqtumi Inuint Nunanganun, ilihimajugut tapkua Nunavut ihariagijait atautimuklutik uvalu hanaqittiaqlugit kiudjutigilugillu ajuqhautikput hivuniptingni.”
Kavamatkut Nunavunmi (GN) ukualu NTI ilitarijait anginirhanguqtut nunatigut akhuurutit nunaqjuami kitut pidjutiqaqtut kanadamun nunaqjuamunlu pidjutigiliqlugit munaridjutit ataniqtuidjutillu Ukiuqtaqtumi. Tamangnik ilaujut havaaqaqtut munarilugu pilaarutait akhuurutigilugulu inungnun-maniliurutit inuuhiqattiarnirmun Nunavunmiunun unalu Nunavut Inuit ihumagittiaqhugit. Una ilaujut ilituripkaqlugit Kanadami ataniudjutikkut maniqamun imarmunlu Ukiuqtaqtumi Qikiktallu.
“Inuit ingilraanin uvalu aulahimaaqtumik atuqtait uvalfu najuqhugit tunihijut hakugitqiamik ikajuutinik Kanadamun ataniudjutikkut nanminirinikkut Ukiuqtaqtuqc,” uqaqtuq Angijuqaaq Tunraluk. “Maniliurutinun igluqpangnun, niqitigut atanudjutit, Inuktut unalu anginirhakkut iliharnirmun ukualu atuliqpalianirilu ukua Kanadami Angujaktit, anginirhakkut ihuaqhijuumirutilutik munaridjutinun inuuhiqattiarnirmunlu Ukiuqtaqtumi aviktungniani. Amigaiqjuumiqtut Inuit nunallaangit pihmadjutauniaqtut hivitujumik atungniq najugaujuqlu Kanadami Ukiuqtaqtumi.”
Atuqtilugu una nalunaqtuq atuqtaujuq, GNkut ukualu NTIkut ukpirijaujut havaqatigiit hivitujumik-kikliqaqtumik maniliunirmun pidjutigijaangani Ukiuqtaqtumi ataniudjutit munaridjutillu ihariagijaujut. GNkut NTIkullu ihuaqtut tuhaqtidjutikkut apkua kandami napaqtiriniq igluqpangnik havaakhanik Nunavunmi aularutijaujukhat.
Nungunianun haffuma, NTI ukualu GNkut havaliqtait havaqatigiiktukhat havaklugit havaktauhimajut-nunavunmi Ukiuqtaqtumik ataniudjutit munaridjutillu hanaqidjutait.
Nunavunmi Ukiuqtaqtumi nunallaat aulahimaaqtumik munrittiaqtaat Kanadami ataniudjutit aviktungniani. Kihimi, ingilraanin akhut igluqpatigut pidjutigijaat inuit, Nunavunmi Kanadamilu ihuinaaqvigijaulutik Ukiuqtaqtumik munaridjutinun nunaqjuamilu qajangnautit.
“Inuit ilagiit akhut atuqpakhimajaat ajuqhautit, ilajut akhuuqhajaublutik nuutiqtitaujut, pidjutigiblugut Kanadap ataniudjutaagut,” uqaqtuq Angijuqaarijaujuq Tunraluk, “Una angirhakkut akiihurutaujuq puiguqtaujukhaungituq, ukualu Inuit atuqtauffaaqungilugit taimaatut naglingnaqtumik pittianginikkut.”
Pidjutaani ublumi nunarjuami qanurinningani akhuurninginnilu ukiuqtaqtumi ihumagijaujuni, akhuurnaqtuq piliuriami angijunik maniliqtuutikhanik Ukiuqtaqtumi angumadjutijun nunallaani ihariagijainnun, piliurluni uuktuqvikhanik piangaijutikhanun piliurutinik, kiudjutilugit mamiharutikhat nunaptingnilu nunami-kavamaliqidjutikkut pijumajaujuni Ukiuqtaqtumi atanniqtuidjutini amiridjutinilu.
“Atautimut, wturhulauqtugut Kavamainun Kanadap ikajuqlugit Inuit-hivuliqhuqlutik kanadami-igluqpatigut pinahuarutit tapkua pidjutiqamata ikajuqnikkut aviktungniini Inuit katimajiit ukualu nunamingni nunallaat,” uqaqtuq Hivuliqti Akeeagok. “Imaa atuqlugit piinarialgit maligatigut ikajuutit, tigumidjutqaqtut ikajuutaitigut, kanadap kavamait aularutilugu napaqtiridjutinun hapkua akhuungnaqtut havaakhat.”
Angamqlugu Nunavunmi maniliurutauniaqtut akhuungnaqtunik ujarakhiunirmun, auladjutikkut, iqalukhiunirmun ukualu Inuit ilihimajait haffumuuna kanadami-havangnirmun igluqpatigut havaakhat ikajuutauniaqtut aviktuqhimajumun, kihimi amigaiqjuumirutiluni maniliurnirmun pijakhanik avatiini Kanadap aimaali Nunavut ihariagijait hivuraani nunat tamajakhanik qiuknik havigalingnik urhuqjuaniklu.
“Taimaali Nunavut aulahimaaqtut qangaraalungmin kingulirnin 25 ukiut, nuutirnikkut maniliurutit ihariagijaujut pilugit aviktuqhimajumi tamaanun piniarungnaqhinirmun,” uqaqtuq Hivuliqti Akeeagok. “Tadja akhuqpiaq kinguanin, Kanada amigiaqjuumiqlugit kanada pijukhaq amigaiqjuumiqlugit kanadami pivalliadjutinun akhuurutit pingahuujunin ilaujunin uvalu takijuq hinaa.”